Mỡ bôi trơn là gì? Phân loại và cách chọn mỡ bôi trơn công nghiệp phù hợp

Ngày 04-08-2025

Dầu nhớt và mỡ bôi trơn đóng vai trò như "máu" và "khớp" của máy móc. Tuy nhiên, mỡ bôi trơn lại có những ưu điểm riêng biệt mà dầu không có, đặc biệt trong các ứng dụng đòi hỏi khả năng làm kín, bôi trơn lâu dài và chịu được tải trọng, môi trường khắc nghiệt.

Vậy, mỡ bôi trơn là gì? Nó được phân loại như thế nào và làm sao để chọn được loại mỡ phù hợp nhất cho thiết bị của bạn? Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về mỡ bôi trơn công nghiệp, giúp bạn đưa ra quyết định chính xác để bảo vệ máy móc và tối ưu hóa hiệu suất sản xuất.

Khái niệm và cấu tạo của mỡ bôi trơn

Mỡ bôi trơn là một chất bôi trơn bán rắn được cấu tạo từ ba thành phần chính:

Dầu gốc: Đây là thành phần chính có chức năng bôi trơn, chiếm khoảng 70-95% khối lượng. Dầu gốc có thể là dầu khoáng (mineral oil), dầu tổng hợp (synthetic oil) hoặc dầu thực vật.
Chất làm đặc: Thường là các hợp chất xà phòng hoặc phi xà phòng, chiếm khoảng 5-25%. Chất làm đặc có tác dụng giữ dầu gốc lại, tạo nên cấu trúc dạng mỡ đặc trưng.
Phụ gia: Các hóa chất được thêm vào để tăng cường hiệu suất của mỡ, chiếm khoảng 0-10%. Các phụ gia phổ biến gồm có phụ gia chịu áp lực cực lớn (EP), chống mài mòn, chống gỉ sét, chống oxy hóa, v.v.

Chức năng của mỡ bôi trơn

Bôi trơn và giảm ma sát: Giúp các bề mặt chuyển động trượt lên nhau một cách dễ dàng, giảm thiểu sự mài mòn và sinh nhiệt.
Làm kín và chống bụi bẩn: Mỡ có khả năng bám dính tốt, tạo thành một lớp chắn hiệu quả, ngăn chặn bụi bẩn, nước và các tạp chất xâm nhập vào các chi tiết máy.
Chống ăn mòn và gỉ sét: Các phụ gia đặc biệt trong mỡ tạo ra một lớp màng bảo vệ, giúp bề mặt kim loại không bị oxy hóa hay ăn mòn.
Giảm sốc và rung động: Cấu trúc bán rắn của mỡ có tác dụng hấp thụ và phân tán lực va đập, giúp máy móc hoạt động êm ái hơn.

Phân loại mỡ bôi trơn công nghiệp phổ biến

Việc phân loại mỡ bôi trơn giúp chúng ta dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp dựa trên các tiêu chí kỹ thuật.

Phân loại theo dầu gốc

Mỡ gốc khoáng: Loại phổ biến nhất và có chi phí thấp. Thích hợp cho các ứng dụng thông thường, hoạt động ở nhiệt độ và tải trọng vừa phải.
Mỡ gốc tổng hợp: Được sản xuất từ các loại dầu tổng hợp, mang lại hiệu suất vượt trội. Loại mỡ này có dải nhiệt độ làm việc rất rộng, tuổi thọ dài, và thường được dùng cho các ứng dụng đặc biệt, chịu nhiệt độ cực cao hoặc cực thấp (ví dụ: Mỡ bôi trơn đa năng Super Lube gốc PTFE).

Phân loại theo chất làm đặc và ứng dụng chịu nhiệt

Chất làm đặc là yếu tố quan trọng nhất quyết định khả năng chịu nhiệt của mỡ bôi trơn.

Mỡ gốc Lithium: Là loại mỡ thông dụng nhất, thường chịu được nhiệt độ lên tới 120°C.
Mỡ gốc Lithium Phức hợp: Đây là một trong những dòng mỡ chịu nhiệt phổ biến nhất hiện nay. Mỡ Lithium Complex có khả năng chịu nhiệt độ lên tới 180°C và chịu tải tốt hơn so với mỡ gốc Lithium thông thường.
Mỡ gốc Polyurea: Dòng mỡ cao cấp, không chứa kim loại, có khả năng chống oxy hóa và chịu nhiệt độ rất cao, thường vượt quá 180°C. Loại mỡ này có tuổi thọ rất dài, thích hợp cho các vòng bi tốc độ cao của động cơ điện).
Mỡ gốc Calcium Sulfonate Complex: Dòng mỡ hiệu suất cao, có khả năng chịu nhiệt và chống nước tuyệt vời, thường được dùng trong các ngành công nghiệp nặng.

Phân loại theo độ sệt - NLGI Grade

Tiêu chuẩn NLGI (National Lubricating Grease Institute) phân loại độ đặc của mỡ từ 000 (rất lỏng) đến 6 (rất cứng).

NLGI 2: Độ sệt phổ biến nhất, dùng cho hầu hết các vòng bi và ứng dụng công nghiệp.
NLGI 1: Mềm hơn, thích hợp cho các hệ thống bôi trơn tập trung hoặc hoạt động ở nhiệt độ thấp.
NLGI 3: Cứng hơn, thường dùng cho các ứng dụng cần sự bám dính cao.

Hướng dẫn cách chọn mỡ bôi trơn công nghiệp phù hợp

Việc lựa chọn mỡ bôi trơn cần dựa trên sự cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố sau:

Xác định điều kiện vận hàng

Nhiệt độ: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Chọn mỡ có dải nhiệt độ hoạt động phù hợp với nhiệt độ tối đa và tối thiểu của thiết bị. Mỡ chịu nhiệt là lựa chọn bắt buộc nếu nhiệt độ làm việc vượt quá 120°C.
Tải trọng và tốc độ:
- Tải trọng nặng: Cần mỡ có phụ gia EP (chịu áp lực cực lớn).
- Tốc độ cao: Cần mỡ có độ nhớt dầu gốc thấp hơn, giúp giảm ma sát và sinh nhiệt.
Môi trường: Thiết bị có hoạt động trong môi trường ẩm ướt, nhiều bụi bẩn, hay hóa chất không? Cần chọn mỡ có khả năng kháng nước, làm kín tốt và chống ăn mòn.

Căn cứ vào ứng dụng cụ thể

Vòng bi: Cần mỡ có độ ổn định cơ học cao, chịu tải, và phù hợp với tốc độ quay.
Máy công cụ (CNC, EDM): Cần mỡ chuyên dụng với độ chính xác cao và khả năng chống nước, chống gỉ (ví dụ: KH GREASE 6459 SODICK).
Hệ thống bôi trơn tập trung: Cần mỡ có tính lưu dẫn tốt để có thể bơm qua các đường ống (ví dụ: LHL-X100-7 LUBE).
Gia công ren: Cần mỡ chuyên dụng với phụ gia chịu áp EP cao để chống kẹt ren, gãy dao cắt (ví dụ: Mỡ taro ren C-101).

Mua mỡ bôi trơn công nghiệp chính hãng ở đâu uy tín

Việc mua phải mỡ kém chất lượng có thể gây ra những thiệt hại lớn. Do đó, việc lựa chọn nhà cung cấp uy tín là vô cùng quan trọng. Nihon Setsubi là đơn vị chuyên cung cấp các dòng mỡ bôi trơn công nghiệp chính hãng từ các thương hiệu hàng đầu thế giới như FUCHS, Super Lube, LUBE, Sodick, Nihon Kohsakuyu.

Khi mua hàng tại Nihon Setsubi, bạn sẽ được:

Đảm bảo 100% sản phẩm chính hãng, có đầy đủ giấy tờ CO/CQ.
Tư vấn kỹ thuật chuyên sâu để chọn đúng loại mỡ cho ứng dụng của bạn.
Dịch vụ hỗ trợ chuyên nghiệp và giá thành cạnh tranh.

Kết Luận:

Lựa chọn đúng mỡ bôi trơn là một quyết định chiến lược, không chỉ giúp máy móc của bạn hoạt động hiệu quả mà còn giảm thiểu rủi ro, tiết kiệm chi phí và nâng cao năng suất tổng thể. Hãy cân nhắc kỹ các yếu tố kỹ thuật và liên hệ với các chuyên gia để có được lựa chọn tốt nhất.

Công ty TNHH Thiết Bị Công Nghiệp Nihon Setsubi Việt Nam